Hướng dẫn tham gia Đấu giá Chứng khoán

Giới thiệu

Thời gian gần đây việc Cổ phần hóa các Doanh nghiệp Nhà nước bằng hình thức Phát hành lần đầu ra Công chúng (IPO – Initial Public Offering) thông qua Đấu giá trên Sở giao dịch Chứng khoán đang rộ lên và thu hút được sự quan tâm rất lớn của Đại chúng khi rất nhiều Công ty hàng đầu của Nhà nước được chào bán. Để chuẩn lại kiến thức mảng này, cũng như có tài liệu thực tế mới nhất về Đấu giá. Mình có trực tiếp tham gia Đấu giá 2 Công ty lớn của ngành Dầu khí là: Công ty TNHH Một thành viên Lọc – Hóa dầu Bình Sơn (BSR hay còn gọi là Nhà máy Lọc dầu Dung Quất) và Tổng Công ty Dầu Việt Nam – Công ty TNHH Một thành viên (PV Oil). Bài viết hướng tới đối tượng là các Nhà đầu tư muốn tham gia Đấu giá.

Đấu giá Chứng khoán được hiểu là 1 trong những Phương thức mà Người bán – Tổ chức Phát hành muốn thoái vốn hoặc tăng vốn theo hình thức Đấu giá, ai trả giá cao hơn sẽ được mua trước cho đến khi hết Số lượng mà Người bán muốn bán. Trong vài năm qua, đây là hình thức chủ chốt mà Nhà nước muốn Cổ phần hóa thoái vốn của mình trước khi đưa Công ty đó lên sàn Chứng khoán. Ngoài ra 1 số mã đang ở sẵn trên sàn như VNM (Vinamilk), SAB (Sabeco), BMP (Nhựa Bình Minh), …nhưng nhà nước muốn thoái bớt vốn cũng dùng hình thức này, thay vì bán trực tiếp trên sàn vốn có quy mô bé hơn nhiều và không kham được lượng bán ra cực lớn của nhà nước. Các Vấn đề chính gồm:

+ Sở Giao dịch Chứng khoán chào mời các Công ty Chứng khoán làm Đại lý Đấu giá.
+ Thông báo Bán Đấu giá của Sở giao dịch Chứng khoán.
+ Tìm Đại lý Đấu giá – Công ty Chứng khoán và Thời gian Đăng ký Đấu giá.
+ Đăng ký, Nộp cọc và Mẫu khai thông tin Đấu giá.
+ Nhận Phiếu tham dự Đấu giá (Phiếu Xanh) và Đợi kết quả Khối lượng Đăng ký Đấu giá trên Sở.
+ Khai thông tin và Niêm phong Nộp Phiếu tham dự Đấu giá (Phiếu Xanh).
+ Ngày Đấu giá, Bảng giá Đấu giá Chứng khoán và Kết quả Đấu giá.
+ Nộp tiền Mua nếu trúng Đấu giá hoặc Lấy lại tiền cọc nếu Trượt Đấu giá.
+ Niêm yết trên sàn Chứng khoán của các Công ty đã Đấu giá Chứng khoán.

—————————————————————

Sở Giao dịch Chứng khoán chào mời các Công ty Chứng khoán làm Đại lý Đấu giá

Hiện nay việc Đấu giá Chứng khoán sẽ do 2 Sở giao dịch Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh (HOSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) tổ chức thực hiện. Dưới đó có khoảng 70 Công ty Chứng khoán thành viên được phép xin làm Đại lý Đăng ký Đấu giá từng vụ Đấu giá riêng lẻ. Thường có khoảng 15 – 20 Công ty Chứng khoán hàng đầu sẽ tham gia các vụ Đấu giá này liên tục. Nhìn chung các đợt Đấu giá như thế này về mặt trước mắt thì Công ty Chứng khoán sẽ khá vất vả, thậm chí có thể bị lỗ về mặt Chi phí nhưng về mặt lâu dài sẽ hút được nhiều khách bên mảng Môi giới đến với mình. Có thể xem đây là cách để sàng lọc dần Thị trường của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước với Thị trường có quá nhiều Công ty Chứng khoán như Việt Nam.

Ta có thể bắt đầu vào từ Trang chủ www.hsx.vn, sau đó tích vào Mục “Đấu giá” như Mũi tên số 1, lúc này ta có hình như hình chụp. Trong đó gần nhất có 3 Đợt thông báo Đăng ký làm Đại lý Đấu giá của HOSE, kéo xuống dưới còn nhiều các Đợt Đấu giá khác nữa. Ở đây, mình sẽ tập trung nói về 2 Công ty như đã giới thiệu ở Phần đầu bài là BSR và PV Oil. Việc đi từ đầu tới cuối, từ lúc bắt đầu Chào mời Công ty Chứng khoán làm Đại lý Đấu giá tới lúc bán xong, niêm yết Cổ phiếu đó trên sàn Chứng khoán tập trung sẽ giúp bạn hình dung ra Quy trình nói chung lên sàn của 1 Công ty Nhà nước diễn ra như thế nào.

Nếu Công ty đó xin Đăng ký Đấu giá qua HNX thì bạn cũng làm tương tự truy cập vô Trang chủ của HNX là www.hnx.vn. Cũng tích vào Mục “Đấu giá” như Mũi tên số 1 tại Hình ảnh Đấu giá HNX – Thông báo Đăng ký Đại lý Đấu giá HNX.

Ta bấm vào 1 trong những thông tin Chào mời Đại lý nói trên của HOSE và tải xuống File chào mời chi tiết. Ta có chi tiết như Thông báo Chào mời các Công ty Chứng khoán Đăng ký làm Đại lý Đấu giá PV Oil của HOSE ngày 18/12/2017 hoặc hình ảnh sau:

Dễ thấy Văn bản HOSE gửi đi đề ngày 18/12/2017 và các Công ty Chứng khoán có nhu cầu chỉ có 01 ngày và chậm nhất là 16h chiều ngày làm việc tiếp theo là phải Đăng ký hay không Đăng ký làm Đại lý Đấu giá PV Oil. Ta có thể xem tương tự vụ Đấu giá BSR Thông báo Chào mời các Công ty Chứng khoán Đăng ký làm Đại lý Đấu giá BSR của HOSE ngày 12/12/2017 thì công văn HOSE gửi đi ngày 12/12/2017 thì 16h ngày 13/12/2017 là hạn cuối nộp Đăng ký làm Đại lý Đấu giá BSR. Và đây chính là 1 trong những dấu hiệu đầu tiên bạn phải để ý để quyết định có nên tham gia Đấu giá hay không. PV Oil là Doanh nghiệp Xăng dầu có thị phần thứ 2 của Việt Nam, còn BSR là Nhà máy lọc dầu Dung Quất danh tiếng.

—————————————————————

Thông báo Bán Đấu giá của Sở giao dịch Chứng khoán

Sau thông báo Chào mời Đại lý 03 ngày làm việc, HOSE/ HNX sẽ thông báo Bán Đấu giá chính thức. Bạn có thể xem và kiểm tra điều này tại Tab “Đấu giá” rồi Tab con “Lịch Đấu giá” xem là đã có chính thức hay chưa. Chi tiết như hình:

Ta có thể kiểm tra xem 1 Công ty đã chính thức được Thông báo Bán đấu giá trên HOSE/ HNX bằng cách vào mục “Đấu giá/ Lịch Đấu giá” như hình. Trong hình ta cũng dễ thấy thông báo Bán Đấu giá PV Oil như mũi tên thứ 3. Khi bấm vào tiếp, ta có thông báo chi tiết tiếp về vụ đấu giá trong 3 hình:

3 hình trên là toàn bộ Thông tin và các File tài liệu phục vụ cho việc Công bố Thông tin Đấu giá của PV Oil. Dễ thấy ngày công bố Thông tin tài liệu là ngày 21/12/2017 (BSR là ngày 15/12/2017), tức là 3 ngày sau ngày Công bố Chào mới Đại lý của HOSE – 18/12/2017 (BSR là ngày 12/12/2017). Bạn có thể xem chi tiết các File Đấu giá PV Oil ở trên theo Link sau: Tài liệu Công bố Thông tin Đấu giá PV Oil – 21/12/2017 (HOSE).

Tựu chung lại các File này sẽ chia làm vài loại như sau:

+ Thông báo Bán đấu giá

+ Các Báo cáo tài chính trong 2 – 3 năm gần đây (Gồm cả Hợp nhất và Công ty mẹ nếu có)

+ Bản Công bố Thông tin và Phương án Cổ phần hóa 

+ Dự thảo Điều lệ Công ty sau Cổ phần hóa, Giấy Đăng ký Kinh doanh và Phê duyệt của Cơ quan cấp trên về việc Cổ phần hóa & Xác định Giá trị Doanh nghiệp

+ Phiếu Đăng ký tham gia Đấu giá và Quy chế Đấu giá

Như vậy, công việc bây giờ là chỉ cần nghiên cứu các Tài liệu mà Công ty đã công bố trên Sở, đặc biệt là các Báo cáo tài chính và Bản công bố thông tin Đấu giá. Nếu như cảm thấy có tiềm năng và nên tham gia Đấu giá, ta có thể quyết định tham gia Đấu giá. Lúc này ta xuống bước tiếp theo.

—————————————————————

Tìm Đại lý Đấu giá – Công ty Chứng khoán và Thời gian Đăng ký Đấu giá

– Tìm Đại lý Đấu giá: để tham gia Đấu giá, bạn cần xem lại 1 trong 2 tài liệu là “Thông báo Bán Đấu giá” hoặc “Quy chế Đấu giá” để biết rõ trong khoảng 70 Công ty Chứng khoán hiện có trên Thị trường thì có bao nhiêu Công ty Chứng khoán sẽ làm Đại lý Đấu giá vụ Đấu giá mà bạn đang quan tâm như BSR hay PV Oil chả hạn. Mỗi một vụ Đấu giá đều có số Đại lý Đấu giá riêng

– Chọn Đại lý Đấu giá: sau khi chọn được Đại lý ví dụ như HSC chỗ bên mình chả hạn là Công ty Chứng khoán mà bạn dự kiến sẽ qua để tham gia Đấu giá vụ PV Oil. Việc cần làm giờ là qua HSC cùng với CMND và cầm theo tiền mặt 10% số tiền cọc tính theo giá khởi điểm mà bạn dự kiến sẽ tham gia để đảm bảo sẽ tham gia Đấu giá. Trường hợp bạn đang Mở tài khoản Chứng khoán sẵn ở 1 Công ty Chứng khoán nào đó ví dụ như ACBS mà ACBS cũng là Đại lý Đấu giá PV Oil thì nên qua luôn đó là tiện nhất, vì sau này Chứng khoán sẽ được chuyển ngược lại về đó Tài khoản Chứng khoán bạn đang Đầu tư luôn. Thông thường thì các Công ty Chứng khoán lớn đồng thời cũng là các Đại lý Đấu giá uy tín và thường xuyên là các Đại lý của hầu hết các Đợt Đấu giá lớn nhỏ. Việc thường xuyên tham gia, cũng sẽ giúp cho nhân sự của các Đại lý này có nghiệp vụ chuyên nghiệp, sự chuẩn mực, qua đó uy tín của Đại lý Đấu giá đó được củng cố. Thống kê cũng cho thấy có khoảng 20 Công ty Chứng khoán thường xuyên tham gia các đợt như vậy:

Dễ thấy các Đại lý Đấu giá thường xuyên nhất sẽ là: SSI, HSC, VCSC, SHS, ACBS, BVSC, BSC. Kém chút hơn thì có: VND, MBS, FPTS, ABS, … (như hình).

– Qua Đăng ký Đấu giá tại Đại lý Đấu giá và Thời gian Đăng ký: sau khi bạn đã chọn được Đại lý, chả hạn như bên mình là HSC Láng Hạ đi. Bây giờ bạn cần phải cầm CMND qua trực tiếp cùng số tiền cọc dự kiến tương ứng với sổ cổ phần mà bạn sẽ tham gia Đấu giá để Đăng ký tham dự Đấu giá. Lưu ý rằng bạn phải Đăng ký tham gia Đấu giá trong thời gian mà Sở Giao dịch Chứng khoán đã công bố trong “Thông báo Bán Đấu giá” hoặc “Quy chế Đấu giá”. Ví dụ như Thông báo Bán Đấu giá PV Oil hoặc Quy chế Đấu giá PV Oil (Trang 11/34). Quá thời hạn trên thì bạn sẽ mất Quyền tham gia Đấu giá vụ đó.

Trong hình trên, dễ thấy có khá đông người lên Đăng ký tham gia Đấu giá BSR và PV Oil, liên tục, dù chưa phải là ngày cuối cùng của 1 trong 2 Đợt Đấu giá này. Theo thông báo thì Thời gian Đăng ký Đấu giá của PV Oil là: Từ 8h00 ngày 22/12/2017 đến 16h00 ngày 17/01/2018. Còn BSR là: từ 08h00 ngày 19/12/2017 đến 16h00 ngày 09/01/2018. Tức là sau từ 01 – 02 ngày làm việc so với Ngày Thông báo bán Đấu giá/ Ngày công bố Tài liệu Đấu giá trên Sở.

—————————————————————

Đăng ký, Nộp cọc và Mẫu khai thông tin Đấu giá

– Đăng ký và Nộp cọc Đấu giá: khi lên gặp Giao dịch viên của Công ty Chứng khoán, ví dụ như HSC chỗ mình, thì bạn qua và đề nghị với họ “Tôi muốn Đăng ký tham gia Đấu giá PV Oil” hay “Tôi muốn Đăng ký tham gia Đấu giá BSR”, … Họ sẽ hỏi lại bạn “Anh/ Chị đã có Tài khoản Chứng khoản ở HSC chưa? Nếu chưa có thì Đề nghị Mở tài khoản trước thì mới được tham gia Đấu giá vì nếu Đấu giá trúng thì số Chứng khoán đó sẽ được chuyển vào Tài khoản Chứng khoán này”. Nếu bạn chưa có Tài khoản Chứng khoán ở HSC thì có thể Đăng ký Mở theo Hướng dẫn Mở Tài khoản Giao dịch Chứng khoán.

Sau khi bạn có Tài khoản Chứng khoán thì Họ sẽ phát cho bạn Mẫu “Phiếu Đăng ký tham gia Đấu giá mua Cổ phần” và “Phiếu Nộp tiền mặt” (Nếu bạn Nộp tiền cọc bằng Tiền mặt và thường là 90% sẽ nộp tiền cọc bằng tiền mặt). Ví dụ như Mẫu Phiếu Đăng ký tham gia Đấu giá mua Cổ phần PV Oil và Phiếu Nộp tiền mặt HSC Láng Hạ.

– Mẫu Khai thông tin Đăng ký tham gia Đấu giá mua Cổ phần và Mẫu Khai thông tin Viết phiếu Nộp tiền mặt để Nộp tiền cọc theo Mẫu ví dụ như sau: Mẫu Khai thông tin – Phiếu Đăng ký tham gia Đấu giá mua Cổ phần PV Oil và Mẫu Khai thông tin – Phiếu Nộp tiền mặt HSC Láng Hạ – Nộp tiền cọc Đấu giá PV Oil. Giả định xuyên suốt trong bài viết này là mình Đăng ký tham giá Đấu giá 10.000 cổ phiếu PV Oil. Và phần mình khai làm Mẫu là phần có chữ đỏ đậm.

Trường hợp bạn muốn Nộp cọc qua Chuyển khoản Ngân hàng thì sẽ Nộp vào các thông tin Ngân hàng như sau:

* BIDV Chi nhánh Hà Nội (211.10.00.020.743.7)
* HDBank Chi nhánh Hoàn Kiếm (020.704.070.000.126)
* Vietcombank Chi nhánh Hoàn Kiếm (0301.000.86.26.68)
* Techcombank Chi nhánh Ba Đình (115.2666.6666.066)

Ở đây, Chủ tài khoản cả 4 Ngân hàng trên đều là: Chi nhánh HN – Công ty Cổ phần Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh. Bạn có thể Nộp trực tiếp tại Ngân hàng hoặc chuyển khoản Internet Banking/ Mobile Banking theo cấu trúc nộp ví dụ như sau:

Người nhận: Chi nhánh HN – Công ty CP Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh
Số tài khoản nhận: 0301.000.86.26.68
Tại: Ngân hàng Vietcombank Chi nhánh Hoàn Kiếm
Nội dung: Nop tien Dau gia Tong Cong ty Dau Viet Nam – Cong ty TNHH MTV cho Nguyen Thu A – CMT 123456789 – 10.000 CP

Một cách tương tự, bạn có thể nộp qua các 3 Ngân hàng còn lại BIDV, Techcombank và HDBank cũng theo cấu trúc nộp như ở Vietcombank ở trên. Một lần nữa cần nhắc lại Thời gian Đăng ký Đấu giá của PV Oil là: Từ 8h00 ngày 22/12/2017 đến 16h00 ngày 17/01/2018. Còn BSR là: từ 08h00 ngày 19/12/2017 đến 16h00 ngày 09/01/2018.

—————————————————————

Nhận Phiếu tham dự Đấu giá (Phiếu Xanh) và Đợi kết quả Khối lượng Đăng ký Đấu giá trên Sở

– Nhận Phiếu tham dự Đấu giá: ngay sau khi hoàn tất việc Đăng ký và Nộp tiền cọc như ở trên thì Công ty Chứng khoán mà ở đây như trong Ví dụ là HSC Hà Nội sẽ xác nhận bạn đã tham gia Đấu giá PV Oil bằng việc cung cấp Phiếu tham dự Đấu giá PV Oil. Việc cung cấp này có thể được trả ngay khi bạn Đăng ký xong, cũng có thể là sang ngày hôm sau, bạn cần phải ký xác nhận đã nhận với HSC Hà Nội thì mới được nhận “Phiếu Xanh” này. Trong đó chứa các thông tin chính của bạn như trong Đơn Đăng ký Đấu giá đã khai ở trên: Tên đầy đủ, Địa chỉ, Số Điện thoại, Email, Số CMND, Ngày cấp CMND, Nơi cấp CMND, Số TK Ngân hàng, Tên Chủ TK Ngân hàng, Mở tại Ngân hàng Chi nhánh nào, Số TK Chứng khoán, Mở tại Công ty Chứng khoán nào, Thông tin Doanh nghiệp Đấu giá, Giá khởi điểm, Số Cổ phần Đăng ký Mua, Số tiền cọc Đã nộp (Màu xanh da trời) và đặc biệt là “Mã số” có mầu da cam như hình – Đây chính là Mã chứa toàn bộ thông tin cá nhân của Nhà Đầu tư cho vụ Đấu giá này, mã này sẽ hiển thị lên Website của Sở khi tham gia Đấu giá mà không làm lộ thông tin cá nhân của người tham gia nhưng vẫn đủ minh bạch để người đó biết thông tin của mình tham gia Đấu là chính xác (Giá, Khối lượng bỏ phiếu). Do Phiếu tham dự Đấu giá có màu xanh lá cây nên thường được gọi là “Phiếu Xanh”. Ta có Mẫu Phiếu tham gia Đấu giá PV Oil do HSC Hà Nội cung cấp theo Mẫu được in ra trên Hệ thống chiếu theo Phụ lục 1 – Quy chế Đấu giá PV Oil (Trang 17/34) do HOSE ban hành.

– Đợi Kết quả Khối lượng Đăng ký tham gia Đấu giá trên Sở: ngay sau khi hết hạn Đăng ký Đấu giá 2 ngày làm việc thì HOSE/ HNX có trách nhiệm phải công bố Số Nhà đầu tư tham gia và Khối lượng Đăng ký tham gia Đấu giá. Trong trường hợp của của PV Oil Ngày Đăng ký tham dự Đấu giá cuối cùng là Thứ 4 – Ngày 17/01/2018 thì Ngày Công bố của Sở HOSE về Số Nhà đầu tư tham gia và Khối lượng Đăng ký tham gia Đấu giá là Thứ 6 – Ngày 19/01/2018. Tương tự của BSR là ngày Thứ 3 – Ngày 09/01/2018 và Thứ 5 – Ngày 11/01/2018. Ta tìm thông tin tại mục Đấu giá như hình sau:

Theo thống kê thì đợt Đấu giá của PV Oil và BSR là 1 trong những đợt Đấu giá Chứng khoán lớn nhất vào cuối năm 2017 – Đầu năm 2018. Xét cả về mặt Số lượng Nhà đầu tư tham gia, Số lượng Cổ phiếu Đăng ký Đấu giá lẫn Giá trị Đấu giá bán được. Xem thêm tại Thống kê các Đợt Đấu giá Chứng khoán lớn Cuối năm 2017 – Đầu năm 2018.

—————————————————————

Khai thông tin và Niêm phong Nộp Phiếu tham dự Đấu giá (Phiếu Xanh)

– Khai thông tin: bạn kiểm tra lại 1 lần nữa các thông tin cá nhân của mình trong “Phiếu Xanh”, rồi bắt đầu khai thông tin chính còn lại: Địa điểm khai thông tin, Ngày tháng năm, Giá tham gia Đấu giá (Bằng Chữ và Số), Số lượng Cổ phiếu tham gia Đấu giá và Ký ghi rõ họ tên. Chi tiết Phiếu tham gia Đấu giá PV Oil (Đã ghi thông tin và Ký ghi rõ Họ tên) hoặc như hình:

Lưu ý rằng Phiếu này phải được nộp về Công ty Chứng khoán như HSC Hà Nội trước 15h00 ngày 23/01/2018, tức là sau 2 ngày làm việc kể từ Sở HOSE công bố Số Nhà đầu tư và Khối lượng Đăng ký tham gia Đấu giá. Bạn có thể tham khảo thêm Thống kê Ngày Đăng ký và Ngày Nộp phiếu – Các Đợt Đấu giá lớn Cuối năm 2017 – Đầu năm 2018 

– Niêm phong và Nộp Phiếu tham dự Đấu giá: để đảm bảo minh bạch và thông tin về Giá Đấu và Khối lượng Đấu của bạn không bị người khác xem, sau khi khai hết các thông tin thì “Phiếu tham dự Đấu giá PV Oil” kể trên phải được Niêm phong lại, cách Niêm phong ở đây được thực hiện bằng cách cho vào Phong bì và Ký nháy lên mép các Phong bì để người khác không được phép bóc Phiếu đó của bạn khi chưa đến ngày và khi chưa được Sở HOSE cho phép theo quy định (Phải bóc tại Sở HOSE để Đại chúng cùng chứng kiến). Mặt trước của Phong bì thì ghi rõ Mã số của Phiếu tham dự Đấu giá như hình dưới Màu đỏ.

Như vậy là sau khi bỏ phiếu xong và ký xác nhận đã bỏ phiếu, bạn đã hoàn thành cơ bản việc Đấu giá. Bây giờ cần chờ đợi kết quả từ cuộc Đấu giá để có phương án phù hợp.

—————————————————————

Ngày Đấu giá, Bảng giá Đấu giá Chứng khoán và Kết quả Đấu giá

Sau khi kết thúc Ngày Bỏ phiếu, các Công ty Chứng khoán trong vòng 1 ngày hôm sau có trách nhiệm mang tất cả hòm phiếu ở Văn phòng mình về Sở HOSE hoặc Sở HNX. Và đầu giờ sáng (8h30 hay 9h tùy) ngày làm việc thứ 2 sau ngày Ngày Nộp phiếu cuối thì Sở sẽ tổ chức Đấu giá. Trong trường hợp ở đây PV Oil là 8h30 ngày 25/01/2018.

– Qua trực tiếp theo dõi Đấu giá tại Sở: bạn có thể xem thêm 1 số hình ảnh được chụp tại buổi Đấu giá lớn nhất đầu năm 2018 là PV Power tại Sở HNX

– Qua Online theo dõi Đấu giá qua Bảng giá Đấu giá trên Website của Sở: bạn có thể theo dõi việc các Lệnh được đưa vào qua Website của Sở, mỗi Sở bản thân cũng có Bảng giá Đấu giá riêng cho ngày hôm đó để cộng đồng Nhà đầu tư có thể theo dõi và giám sát quá trình nhập lệnh vào Hệ thống của Thị trường. Rất tiếc là mình chưa thử nghiệm được Bảng giá Đấu giá của Sở HNX và mới chỉ có của Sở HOSE

Dễ thấy vào Bảng giá Đấu giá của HOSE khá đơn giản, vào trang chủ của HOSE, sau đó vào Tab “Đấu giá”, rồi Tab con “Đấu giá trực tuyến” như trên hình. Do gần đây toàn là Phiên Đấu giá lớn, lượng người vào xem trực tiếp lúc đó khá đông nên thường xuyên bị nghẽn mạng, rất khó vào nhưng Mình cũng kịp chụp được hình lúc gần cuối Phiên Đấu giá PV Oil

Theo như Cập nhật ở Phiên ngày Đăng ký thì PV Oil có tổng số Nhà đầu tư tham gia Đấu giá Mua là 3.195 Nhà đầu tư, thì ở hình trên như chỗ trong dấu đỏ đánh dấu thì đã ở thứ tự Lệnh 3.113, tức là đã được hơn 97% số Phiếu được nhập vào Hệ thống (Chụp lúc 14h25 phút ngày 25/01/2018). Ở chỗ dấu đỏ phía dưới, ta có thể thấy có 3 mức giá có Lệnh tham gia đặt rất lớn là 19.800 đồng với hơn 97 triệu cổ phiếu, 18.800 đồng với hơn 76 triệu cổ phiếu và 19.200 đồng với hơn 23 triệu cổ phiếu. Mà tổng số PV Oil chào bán chỉ là hơn 206 triệu cổ phiếu. Như vậy 3 vùng giá trên đã nuốt gần hết số được chào bán, trong Tổng số Đăng ký tham gia Đấu là hơn 483 triệu cổ phiếu và những người đặt giá thận trọng 18.000 đồng như mình không cần xem tiếp và chắc chắn là không trúng khi nguyên tắc tính là từ trên xuống dưới. Bên cạnh đó, để rõ ràng hơn, Bạn có thể xem thêm File Excel được mình “Copy” ra thẳng Excel lúc đó. Rất Chi tiết đầy đủ tình trạng lúc đó Thống kê Chi tiết Lệnh Đấu giá PV Oil – 25/01/2018 – 14h25 – HOSE.

– Kết quả Đấu giá: đến cuối ngày, sau khi có kết quả Đấu giá chính thức, Sở HOSE công bố chính thức kết quả này lên Website của mình, bạn có thể tìm tại Tab “Đấu giá” trên Trang chủ của HOSE theo hình ảnh như sau:

Như vậy ta đã biết Kết quả Đấu giá của PV Oil sau khi tải được File pdf trong Thông báo của HOSE trên mục “Đấu giá”. Ở đây ta thấy giá Đấu thành công thấp nhất là 19.200 đồng/ cổ phiếu. Mà trong khi mình viết phiếu ghi giá Đấu là Giá 18.000 đồng/ cổ phiếu, thấp hơn khá xa so với giá thấp nhất trên. Như vậy trường hợp này mình đã bỏ thầu trượt và sẽ lấy cọc về do Công ty Chứng khoán trả lại. Bạn có thể tra cứu mã số OIL.HSC.21.00031 của mình trong File Thống kê Chi tiết Lệnh Đấu giá PV Oil – 25/01/2018 – 14h25 – HOSE. Trong thực tế, đúng là mình đã bỏ phiếu giá 18.000 đồng/ cổ phiếu nhưng với số lượng thực tế lớn hơn là 22.000 cổ phiếu. Mục đích chính là để làm tài liệu thực tế mới nhất để viết bài viết này.

—————————————————————

Nộp tiền Mua nếu trúng Đấu giá hoặc Lấy lại tiền cọc nếu Trượt Đấu giá

Sau khi Sở HOSE/ HNX công bố Kết quả Đấu giá thì ở đây sẽ phân ra làm 2 trường hợp: trúng Đấu giá và không trúng Đấu giá

Nếu bạn đặt giá Đấu giá cao hơn hoặc bằng Giá Đấu thấp nhất thì có nghĩa là bạn đã trúng Đấu giá thì sẽ phải nộp nốt số tiền còn lại còn lại còn thiếu do trúng Đấu giá và nếu bạn đặt giá thấp không trúng Đấu giá thì lấy lại số tiền cọc mà bạn đã Đăng ký Đấu giá lúc ban đầu.

– Nếu bạn trúng Đấu giá: 

+ Điều kiện trúng Đấu giá: Giá Đấu của bạn bỏ phiếu phải cao hơn hoặc bằng Giá Đấu giá thấp nhất do Sở HOSE/ HNX công bố. Ví dụ như: Sở HOSE công bố Giá đấu thành công thấp nhất của PV Oil là 19.200 đồng/ cổ phiếu thì nếu bạn bỏ phiếu Giá đầu cao hơn hoặc bằng giá 19.200 đồng/ cổ phiếu thì được coi là trúng Đấu giá PV Oil. Nhà đầu tư nhận Kết quả Đấu giá của mình (HOSE/ HNX chứng nhận) tại Công ty Chứng khoán mình đăng ký Đấu giá, trường hợp sau 04 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc Phiên Đấu giá mà chưa qua Công ty Chứng khoán lấy thì sẽ nhận qua đường bưu điện.

+ Thời gian Nộp trúng Đấu giá: Theo quy chế Đấu giá được công bố ngay từ đầu. Ở đây với PV Oil là từ ngày 26/01/2018 đến ngày 03/02/2018. Ngày bắt đầu Nộp tiền thường ngay sau Ngày Đấu giá 1 ngày làm việc và kéo dài từ 7 – 10 ngày làm việc. Xem thêm Thống kê Thời gian Nộp mua và Hoàn trả cọc Đấu giá – Các Đợt Đấu giá lớn Cuối năm 2017 – Đầu năm 2018.

+ Số tiền phải nộp khi trúng Đấu giá: về cơ bản thì số tiền Nộp trúng Đấu giá chính là số cổ phiếu bạn Đăng ký Đấu giá x Giá trúng Đấu giá của bạn. Do bạn đã Nộp cọc Đăng ký Đấu giá nên số tiền thực nộp đợt này sẽ bằng hiệu của 2 số tiền kia. Cách nộp cũng tương tự như cách bạn đã Nộp cọc ban đầu. Ví dụ: nếu bạn trúng Đấu giá giá 20.500 đồng/ cổ phiếu, số lượng Đăng ký Đấu giá là 10.000 cổ phiếu thì Số tiền cọc ban đầu là (10.000 cổ phiếu x 13.400 đồng/ cổ phiếu) x 10% = 13.400.000 đồng hay 13,4 triệu, còn số tiền cần nộp thêm khi trúng Đấu giá sau khi trừ cọc đã nộp: (10.000 cổ phiếu x 20.500 đồng/ cổ phiếu) – 13.400.000 đồng = 191.600.000 đồng hay 191,6 triệu đồng. Trường hợp đặc biệt là Giá đấu của bạn bằng đúng Giá đấu thành công thấp nhất thì do nguyên tắc Giá trúng thầu lấy từ trên xuống dưới nên có thể Giá tại mức này có số lượng Đăng ký mua nhiều hơn số Cổ phần còn lại có thể bán tại mức giá này, khi đó số Cổ phần bạn mua được sẽ ít hơn và được tính nguyên tắc như sau:

Ví dụ với Trường hợp PV Oil, tại mức Giá đầu thành công thấp nhất là 19.200 đồng/ cổ phiếu, giả sử khi đó cổ phiếu còn lại chào bán tiếp là 2 triệu cổ phiếu, trong khi Tổng lượng Đăng ký tại mức giá này là 10 triệu cổ phiếu. Khi đó số cổ phần mà bạn được mua sẽ là: 10.000 cổ phiếu x (2 triệu cổ phiếu/ 10 triệu cổ phiếu) = 2.000 cổ phiếu. Tổng giá trị mua là: 2.000 cổ phiếu x 19.200 đồng/ cổ phiếu = 38.400.000 đồng hay 38,4 triệu đồng. Số tiền còn phải nộp sau khi trừ cọc là: 38,4 – 13,4 = 25 triệu đồng.

– Nếu bạn không trúng Đấu giá:

+ Điều kiện không trúng Đấu giá: Do đặt giá thấp hơn Giá đầu thành công thấp nhất. Ví dụ như mình đặt 18.000 đồng trong đợt Đấu giá PV Oil và thấp hơn Giá đấu thành công thấp nhất 19.200 đồng.

+ Thời gian hoàn trả cọc: Theo quy chế Đấu giá được công bố ngay từ đầu. Ở đây với PV Oil là từ ngày 26/01/2018 đến ngày 01/02/2018. Ngày hoàn trả cọc bắt đầu thường ngay sau Ngày Đấu giá 1 – 2 ngày làm việc và kéo dài từ 5 – 8 ngày làm việc. Xem thêm Thống kê Thời gian Nộp mua và Hoàn trả cọc Đấu giá – Các Đợt Đấu giá lớn Cuối năm 2017 – Đầu năm 2018.

—————————————————————

Niêm yết trên sàn Chứng khoán của các Công ty đã Đấu giá Chứng khoán

Như ở trên bạn đã biết cách để tham gia Đấu giá Chứng khoán từ lúc Đăng ký đặt cọc, Viết giá Bỏ phiếu tới Nộp nốt/ Hoàn trả tiền cọc sau khi có Kết quả Đấu giá. Tuy nhiên việc Đấu giá Chứng khoán trong quá khứ bị xem là “nửa vời” không theo xu hướng quốc tế – Đấu giá xong cần phải lên sàn luôn. Khắc phục vấn đề nêu trên trong 2 năm qua từ 2016 đến nay, sau khi Đấu giá Chứng khoán xong luôn kèm với cam kết của Nhà nước là sẽ lên sàn sớm nhất để đảm bảo các Nhà đầu tư tham giá Đấu có thể thoái vốn khi cần, việc lên sàn sớm cũng giúp cho vấn đề Quản trị/ Minh bạch được cải thiện, giúp cho Nhà đầu tư tham gia Đấu ban đầu có niềm tin hơn để tham gia Đấu. Một số vấn đề thực tế sau khi Đấu:

– Sẽ lên sàn UPCoM nếu đó là Đấu giá kiêm thoái vốn Nhà nước lần đầu ra Công chúng.

– Thời gian lên sàn: từ 1 đến 2 tháng sau khi kết thúc Ngày nộp mua Đấu giá cuối cùng (Khá nhanh)

– Giá tham chiếu Chào sàn: thường dựa trên Giá bình quân Đấu giá

Ta dễ thấy như PV Oil có Ngày Nộp mua Đấu giá cuối cùng là 03/02/2018 thì hơn 1 tháng sau Ngày 07/03/2018 là Ngày Niêm yết đầu tiên của Công ty, tức là chỉ là khoảng hơn 1 tháng. Khi lên sàn Ngày đầu tiên Công ty có giá đóng cửa 24.200 đồng, hay Giá bình quân Phiên đầu tiên là 25.540 đồng, so với giá bình quân Đấu giá 20.196 đồng thì mức sinh lời khoảng 26% sau hơn 1 tháng là khá hấp dẫn. Giải thích vì sao trong giai đoạn này Đấu giá trở nên khá “hot”. Xem thêm Thống kê Ngày Niêm yết đầu tiên, Giá tham chiếu và Đóng cửa tại Ngày đầu tiên Niêm yết của Các Công ty trong Đợt Đấu giá lớn Cuối năm 2017 – Đầu năm 2018.

– Chứng khoán sẽ hạch toán trước vào Tài khoản trước Ngày lên sàn đầu tiên: trước khi lên sàn trong vòng từ 1 – 3 tuần thì Tài khoản Chứng khoán của các Nhà đầu tư đã tham gia trúng Đấu giá sẽ được hạch toán Chứng khoán sẵn để khi bắt đầu Niêm yết ngày đầu tiên sẽ có Chứng khoán để bán.

Theo như Thông báo trên của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán (VSD) thì PV Oil có Mã Chứng khoán là OIL, Đăng ký giao dịch ở sàn UPCoM và hạch toán vào Tài khoản Chứng khoán của Nhà đầu tư tham gia Đấu giá là 05/03/2018 tức là trước 02 ngày làm việc so với Ngày giao dịch đầu tiên trên sàn UPCoM – Ngày 07/03/2018 (Khá sát).

—————————————————————

Các bài viết khác có liên quan

> Khái niệm về Công ty Đại chúng – hàng hóa trên Thị trường Chứng khoán
> Sàn Đại chúng Chưa Niêm yết (ĐCCNY) và sự thu hẹp sàn OTC

—————————————————————

Các bài viết khác có thể bạn quan tâm

> Các bước Tìm hiểu Chứng khoán
> Hướng dẫn Mở Tài khoản Chứng khoán   /   Dịch vụ Ủy thác Đầu tư Chứng khoán – Đầu tư “Hộ”
> Khóa học Chứng khoán Cơ bản tại Hà Nội   /   Khóa học Chứng khoán Online

—————————————————————

(Hiep Bui / Bui Hiep – Tháng 04/2018)