Hướng dẫn Mua Bán Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE
Giới thiệu
Trong quá trình tham gia Đầu tư Chứng khoán, có thể sẽ có những trường hợp bạn có nhu cầu Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ. Đối với mỗi Sàn Giao dịch Chứng khoán khác nhau, ta sẽ thấy những quy định cụ thể về Giao dịch Lô lẻ riêng, trong đó sàn chính HOSE nhận được khá nhiều sự quan tâm của các nhà Đầu tư. Đặc biệt, thời gian gần đây, Kể từ ngày 12/9/2022, Sở Giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) đã có những quy định thay đổi mới, chính thức triển khai Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ trên Bảng giá Lô lẻ. Và để các bạn nắm được rõ hơn về cách thức Giao dịch mới thì trong Bài viết này, mình sẽ đưa ra Hướng dẫn Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE cụ thể và chi tiết nhất. Bài viết cũng thường được tìm đến sau khi bạn đã nắm rõ Kiến thức Cơ bản Chứng khoán và biết cách Phân tích Cổ phiếu. Về cơ bản, các Vấn đề chính gồm:
+ Giao dịch Mua Bán Chứng khoán Lô lẻ là gì?
+ Hướng dẫn Giao dịch Mua Bán Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE
+ Một số Lưu ý về Giao dịch Mua Bán Cổ phiếu Lô lẻ sàn HOSE.
—————————————————————
1. Giao dịch Mua Bán Chứng khoán Lô lẻ là gì?
– Giới thiệu về Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ: Để dễ hiểu hơn về Khái niệm này thì ta sẽ đi phân tích một số Khái niệm liên quan sau:
+ Lô Chứng khoán: Như các bạn đã biết, Lô Chứng khoán chính là đơn vị đo khối lượng Giao dịch trên Thị trường Chứng khoán, hay chính là Số lượng Chứng khoán tối thiểu mà nhà Đầu tư có thể thực hiện giao dịch khi đặt lệnh mua bán trên Bảng giá thông thường. Bắt đầu từ Ngày 01/01/2021, quy định chung 1 Lô Chứng khoán cho cả 3 sàn giao dịch HOSE, HNX, UPCoM đều sẽ là 100 Cổ phiếu. Vì vậy, với với 1 Lệnh mua bán được thực hiện, nhà Đầu tư sẽ phải giao dịch với số lượng ít nhất là 100 Cổ phiếu hoặc bội số của 100 như 200, 300, 400 … , 2.000, 2.100, 3.000, … Mặc dù đã có quy định về Lô Chứng khoán phải là Lô chẵn khi giao dịch, tuy nhiên trên thực tế vẫn có một số trường hợp, Số lượng Cổ phiếu Giao dịch không chẵn đủ 100 (Thường do Cổ tức Cổ phiếu, Cổ phiếu thưởng hoặc Tăng vốn Quyền mua). Khi đó một số quy định được đưa ra để phân biệt hai cách thức Giao dịch Lô chứng khoán trên Thị trường gồm Giao dịch Chứng khoán Lô chẵn và Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ.
+ Giao dịch Chứng khoán Lô chẵn: là khi số lượng Cổ phiếu giao dịch ở mỗi Lệnh đủ chẵn Lô là 100 Cổ phiếu hoặc bội số của 100 như 200, 500, 1000, 1400,…Cổ phiếu. Đây chính là Lệnh giao dịch trên Bảng giá thông thường như các nhà Đầu tư hay sử dụng.
+ Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ: là khi các Cổ phiếu giao dịch có khối lượng nhỏ hơn một Lô Chứng khoán theo quy định (< 100 Cổ phiếu), cụ thể là khi bạn mua / bán 1 – 99 Cổ phiếu/lần giao dịch. Các Giao dịch Cổ phiếu Lô lẻ thường phát sinh từ việc Doanh nghiệp tiến hành trả Cổ tức bằng Cổ phiếu, phát hành Cổ phiếu thưởng, tách Cổ phiếu hoặc do nhà Đầu tư thực hiện Quyền mua, Đấu giá Mua IPO Cổ phần hóa. Ngoài ra cũng có thể do thay đổi quy định về Lô Chứng khoán của Ủy ban Chứng khoán, như trước Ngày 01/01/2021 thì sàn HOSE cho phép mua bán lô chẵn tối thiểu là 10 và bội số của 10, sau này vì vấn đề Kỹ thuật Hạ tầng hệ thống nên UBCK bắt buộc nâng Lô tối thiểu là 100 Cổ phiếu hoặc Bội số của 100 dẫn tới có những nhà Đầu tư sở hữu số cổ phiếu không tròn 100 sẽ có Lô lẻ. Trong những trường hợp này, để đảm bảo quyền lợi của nhà Đầu tư và tính hiệu quả của Thị trường, các Sàn Giao dịch Chứng khoán đã có những quy định đối với Giao dịch Lô lẻ.
– Quy định chung về Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ ở các sàn:
+ Đối với sàn HNX và UPCoM: Do 2 sàn HNX và UPCoM đều được vận hành bởi công nghệ hiện đại từ KRX (Hàn Quốc) nên việc Giao dịch Lô lẻ đã được triển khai từ khá lâu. Các nhà Đầu tư sẽ tự Giao dịch Lô lẻ với nhau qua các Lệnh đối ứng tương tự như Lệnh thông thường, chỉ khác là sẽ dựa trên 1 Bảng giá riêng biệt với Bảng giá Chứng khoán Lô chẵn thông thường và gọi chung là Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ. Bạn có thể đặt Lệnh Mua / Bán qua App Mobile hoặc Website của Công ty Chứng khoán, mỗi Lệnh có số lượng từ 1-99 cổ phiếu. Lệnh giao dịch Lô lẻ sau khi khớp cũng được thanh toán bù trừ như Lệnh giao dịch bình thường. Bạn có thể tham khảo thêm Bài viết: Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ là gì? Xem ở đâu? để hiểu thêm về Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ.
+ Đối với sàn HOSE: Trước đây (trước ngày 12/09/2022), vì Công nghệ Giao dịch sàn HOSE là Công nghệ cổ điển của Thái Lan từ thời đầu những năm 2000 nên khá cũ và không có hỗ trợ Bảng giá Lô lẻ như 2 sàn HNX và UPCoM. Lúc này, nếu bạn có sở hữu Cổ phiếu Lô lẻ sàn HOSE thì chỉ có thể Bán lại cho Công ty Chứng khoán và lưu ý là bạn sẽ không thể thực hiện giao dịch Mua thêm Cổ phiếu lẻ trên sàn HOSE được. Hình thức Bán Lô lẻ tại sàn HOSE thường nhập qua App Mobile / bản Website của Công ty Chứng khoán ở mục dành riêng cho Giao lịch Lô lẻ nhưng sẽ đi kèm quy định thời gian thu mua nhất định (thường là thứ 2 hàng tuần hoặc tuần thứ 2 trong hàng tháng). Giá Bán Lô lẻ lại cho các Công ty Chứng khoán cũng khá thiệt cho nhà Đầu tư, thường là 90% so với Giá tham chiếu Ngày Đặt bán. Nhìn chung, việc giao dịch Lô lẻ trên sàn HOSE có khá nhiều bất cập, thiệt về Giá, thời gian Chờ lâu và mang tính chất làm sạch Danh mục cho Khách hàng là chính.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, để nhằm đáp ứng nhu cầu Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ của nhà Đầu tư, Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE) đã tích cực phối hợp với Công ty TNHH Hệ thống thông tin FPT nâng cấp và thử nghiệm thành công chức năng Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ trên toàn Thị trường. Theo đó, được sự chấp thuận của Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, sàn HOSE đã chính thức triển khai Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ thông qua Bảng giá Lô lẻ từ thứ Hai, ngày 12/09/2022. Như vậy, hiện nay, các nhà Đầu tư đã có thể chủ động trong việc đặt lệnh Giao dịch Cổ phiếu Lô lẻ sàn HOSE, dễ dàng bán những Cổ phiếu lẻ còn lại trong Tài khoản hoặc mua thêm Cổ phiếu lẻ cho tròn một Lô Giao dịch trên Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ, giảm bớt sự phụ thuộc vào các Công ty Chứng khoán (tương tự như sàn HNX và UPCoM). Về hướng dẫn cụ thể cách Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE theo quy định mới này thì mình sẽ phân tích rõ hơn ở phần dưới đây.
—————————————————————
2. Hướng dẫn Giao dịch Mua Bán Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE
– Nguyên tắc Giao dịch Mua Bán Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE: có thể thấy, sàn HOSE mới chỉ cho triển khai quy định mới về Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ thời gian gần đây nên nhìn chung vẫn còn chưa phổ biến với nhà Đầu tư. Để giao dịch Chứng khoán Lô lẻ diễn ra hiệu quả, bạn cũng cần nắm được các thông tin về quy định cũng như nguyên tắc Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE một cách chi tiết. Các bạn có thể tham khảo một số Thông tin cụ thể mình đã thống kê trong bảng sau:
– Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE – Xem ở đâu: Về cơ bản, nguyên tắc khớp lệnh bên bảng giá Giao dịch Lô lẻ sẽ giống như khớp lệnh liên tục bên Lô chẵn nên cách xem Bảng giá Lô lẻ cũng tương tự. Điểm khác ở đây chỉ là Đơn vị Khối lượng Cổ phiếu, các lệnh sẽ có khối lượng từ 1-99 cổ, với thanh khoản thấp nên giữa các mức giá ở cột Mua và cột Bán sẽ Không sát Giá. Bạn có thể xem được Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE thông qua các Công cụ Tìm kiếm như Google Search với cụm từ như: “Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE”. Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm trên Bảng giá Chứng khoán mình hay xem, ở góc bên phải sẽ có phần chuyển đổi qua Bảng giá Lô lẻ các sàn. Thông thường thì mình hay xem tại Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ của bên Mirae Asset (MAS) tại Link: HOSE-ODD-MAS.
– Cách Đặt Lệnh mua bán Cổ phiếu Lô lẻ sàn HOSE: việc Đặt lệnh Mua Bán Cổ phiếu Lô lẻ thông qua Bảng giá Lô lẻ cũng sẽ sử dụng mục Mua / Bán trên App Mobile / Website tương tự như Đặt lệnh Lô chẵn trên Bảng giá thường. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khi bạn đang sở hữu ví dụ như 325 Cổ phiếu một mã Chứng khoán ở sàn HOSE, thì ở trong phần đặt Lệnh, bạn không thể đặt Bán toàn bộ 325 cổ phiếu trong 1 Lệnh duy nhất được, khi đặt Lệnh như vậy thì hệ thống sẽ thông báo lỗi. Để thực hiện bán hết số Cổ phiếu này thì bạn phải tự tách thành 02 Lệnh riêng biệt là 300 Cổ phiếu (sẽ tự mặc định Lệnh lên sàn Lô chẵn như bình thường) và 25 Cổ phiếu (sẽ tự mặc định là Lệnh ở sàn Lô lẻ). Thời gian đặt Lệnh Lô lẻ trên App / Web sẽ từ 9h15-11h30 sáng và 13h-14h30 chiều. Để các bạn dễ hình dung hơn, dưới đây mình sẽ đưa ra cách Đặt lệnh Lô lẻ các mã Cổ phiếu trên sàn HOSE với Tài khoản Chứng khoán Mirae Asset (MAS) trên app My Asset, các bên khác cũng sẽ tương tự.
Bước 1: Bạn đăng nhập vào Tài khoản Chứng khoán Mirae Asset (MAS) trên app My Asset. Chọn Mục Tài khoản để biết tổng quan Tài khoản của mình, tiếp theo bấm chọn vào nút “Mua” / “Bán” ở mã Cổ phiếu hoặc nút “Trade” để đặt Lệnh.
Bước 2: Trên màn hình sẽ xuất hiện các thông tin Lệnh Đặt. Bạn điền lần lượt vào các ô Chọn mã Chứng khoán (gõ Mã chứng khoán bạn muốn Mua/Bán), Giá đặt (Giá dự kiến bạn muốn Mua/Bán, mức giá phù hợp trên Bảng giá Lô lẻ), Khối lượng (số lượng cổ phiếu bạn muốn Mua/Bán, từ 1-99 cổ phiếu).
Như ở Ví dụ trên, Tài khoản Chứng khoán của mình đang sở hữu 6 Cổ phiếu MBB, mình muốn thực hiện Lệnh Bán 6 Cổ phiếu lẻ MBB này. Ta thấy trên Bảng giá Lô lẻ, mã MBB đang được giao dịch, bên cột Dư mua Lô lẻ có Giá 1 là 15.50, KL 1 là 269, tức là mức giá tốt nhất mà bên bán có thể bán Lô lẻ MBB trên sàn lúc này là 15.5 (Hình mô phỏng ở dưới).
Bước 3: Khi đã điền đầy đủ các thông tin, bạn bấm chọn “Xác nhận Bán MBB”. Hệ thống sẽ có dòng Thông báo để Xác thực OTP, bạn nhập mã OTP nhận được và chọn “Đồng ý”.
Bước 4: Lúc này, trên màn hình sẽ hiện ra đầy đủ Thông tin Lệnh đặt, bạn kiểm tra lại và không có sai sót thì bấm chọn “Xác nhận”. Như vậy là bạn đã thực hiện Đặt lệnh Lô lẻ thành công trên App My Asset và sẽ được chờ để khớp khi có Lệnh đối ứng phù hợp.
Như trong Ví dụ trên thì Lệnh sẽ khớp luôn. Để xem lại Lệnh đã đặt thì bạn vào mục Sổ lệnh.
Như vậy, về cơ bản, cách Đặt lệnh Lô lẻ trên sàn HOSE sẽ thực hiện online y hệt như đặt Lệnh chẵn thường, nguyên tắc khớp Lệnh trên Bảng giá Lô lẻ cũng tương tự như khớp Lệnh liên tục trên Bảng giá Chẵn thường. Lệnh giao dịch Lô lẻ sau khi khớp cũng được thanh toán bù trừ như lệnh giao dịch lô chẵn bình thường. Bạn chỉ cần sử dụng Bảng giá Lô lẻ để xem và chọn giá giao dịch kèm khối lượng mua bán phù hợp, còn lại việc đặt lệnh thì thực hiện khá dễ dàng như mình đã mô phỏng ở trên.
—————————————————————
3. Một số Lưu ý về Giao dịch Mua Bán Cổ phiếu Lô lẻ sàn HOSE
Nhìn chung, so với hình thức Giao dịch Lô lẻ bán lại cho Công ty Chứng khoán như trước đây của sàn HOSE thì cách Giao dịch Lô lẻ mới qua Bảng giá Lô lẻ đã giải quyết được những khó khăn cho nhà Đầu tư. Bạn có thể thực hiện cả giao dịch bán và mua Cổ phiếu Lô lẻ theo như mong muốn ngay trên App / Web rất nhanh chóng và đơn giản. Bên cạnh các nguyên tắc và cách thức đặt Lệnh Lô lẻ ở trên thì mình cũng thống kê thêm một số Lưu ý về Giao dịch Cổ phiếu Lô lẻ sàn HOSE cho các bạn tham khảo.
* Giao dịch Lô lẻ của Chứng khoán mới niêm yết (hoặc Chứng khoán mới giao dịch trở lại sau khi bị tạm ngừng, đình chỉ giao dịch từ 25 ngày giao dịch liên tiếp trở lên) sẽ không được nhập vào hệ thống giao dịch cho đến khi có giá đóng cửa được xác lập. Hiểu rõ hơn là bạn sẽ không được giao dịch Chứng khoán Lô lẻ trong ngày giao dịch đầu tiên của Chứng khoán mới niêm yết (hoặc mới giao dịch trở lại).
* Vì được giao dịch trên 2 loại Bảng giá riêng biệt nên các Lệnh giao dịch Chứng khoán Lô lẻ chỉ được khớp với nhau và không được khớp với Lệnh Chứng khoán Lô chẵn. Điều này rất dễ gây nhầm lẫn cho các nhà Đầu tư.
* Giá khớp của Chứng khoán giao dịch Lô lẻ không được sử dụng để tính Chỉ số (VN-Index) và Giá Đóng cửa của Giao dịch Lô lẻ không phải là Cơ sơ làm Giá tham chiếu Phiên tiếp theo.
* Về mức phí Giao dịch Lô lẻ thì cũng tùy thuộc vào quy định của các Công ty Chứng khoán, tương tự như mức phí Giao dịch Lô chẵn thông thường.
Trên đây, mình đã đưa ra Hướng dẫn Giao dịch Chứng khoán Lô lẻ sàn HOSE cho các bạn tham khảo để có thể nắm được rõ hơn về các quy định cũng như cách thức đặt Lệnh Giao dịch Lô lẻ trên sàn HOSE qua App / Website. Nếu bạn vẫn còn thắc mắc và muốn được giải thích thêm thì có thể liên hệ mình theo Thông tin liên lạc phía trên hoặc điền vào bảng dưới, mình sẽ hỗ trợ cho bạn.
—————————————————————
Các bài viết khác có liên quan
> Cách xem Bảng giá Chứng khoán Online
> Bảng giá Chứng khoán Lô lẻ là gì? Xem ở đâu?
—————————————————————
Các bài viết khác có thể bạn quan tâm
> Các bước Tìm hiểu Chứng khoán
> Hướng dẫn Mở Tài khoản Chứng khoán / Dịch vụ Ủy thác Đầu tư Chứng khoán – Đầu tư “Hộ”
> Khóa học Chứng khoán Cơ bản tại Hà Nội / Khóa học Chứng khoán Online
—————————————————————
(Kieu Oanh / Hiep Bui – Tháng 11/2022)